Mindfulness effectief in het verminderen en beheersen van vermoeidheid bij sarcoïdose

Sarcoïdose-geassocieerde vermoeidheid komt veel voor en is veelal het meest belastende symptoom van sarcoïdose. Het beheersen van vermoeidheid is een uitdaging. De TIRED studie heeft de effecten van een 12 weken durende online, op mindfulness gebaseerde, cognitieve therapie (eMBCT) op vermoeidheid onderzocht. Deze studie is uitgevoerd in drie centra in Nederland. Geschikte patiënten waren 18 jaar of ouder, hadden stabiele sarcoïdose en een score van meer dan 21 punten op de Fatigue Assessment Scale (FAS-link). Patiënten werden gerandomiseerd ingedeeld in de eMBCT- of in de controlegroep. Baseline FAS-score was vergelijkbaar in beide groepen: gemiddeld 34.6 voor 46 patiënten in de eMBCT-groep en 35.5 voor 47 patiënten in de controlegroep. De gemiddelde verandering in FAS-score na 12 weken was –4.5 in de eMBCT groep en –1.3 (in de controlegroep. Naast een verbetering van de vermoeidheid toonde de eMBCT-groep een significante verbetering in angst, depressieve symptomen, mindfulness en algemene gezondheidstoestand na 12 weken eMBCT vergeleken met de controlegroep. Voor meer informatie lees het hele artikel (link).

Ook interessant is het verhaal van Hans: finding acceptance and positivity in mindfulness (link). In november verscheen dit artikel in the Lancet Respiratory Medicine over een sarcoïdosepatiënt die veel heeft aan op mindfulness gebaseerde cognitieve therapie. Hij geeft aan dat het enorm heeft bijgedragen aan het accepteren van de dagelijkse problemen die sarcoïdose met zich meebrengt en om een positieve draai te geven aan het omgaan met deze aandoening.

Mindfulness of achtzaamheid wordt vaak gedefinieerd als ‘het bewust aandacht geven aan het huidige moment, zonder hierover te oordelen’. Een vermogen dat men ontwikkelt met behulp van meditatie of andere oefeningen. Mindfulness komt van het woord sati, een belangrijk element in Boeddhistische tradities. Mindfulness-vaardigheden richten zich op zelfregulatie en kunnen onmiddellijke en blijvende persoonlijk waargenomen voordelen opleveren met zelfs klinisch betekenisvolle hersenveranderingen. Deze voordelen kunnen worden versterkt door meditatie, diverse fysieke activiteiten of korte oefeningen.