Longschade wordt in verband gebracht met het gebruik van bepaalde medicijnen, ook wel adembenemende geneesmiddelen genoemd. In de dagelijkse klinische praktijk blijft deze oorzaak van longschade echter vaak onopgemerkt en wordt helaas nog steeds onderschat. We vroegen ons af of bepaalde erfelijke eigenschappen, die betrokken zijn bij de verwerking van geneesmiddelen door ons lichaam, gekoppeld kunnen worden aan longschade. Bestaat er een verband tussen het geneesmiddelengebruik en individuele erfelijke (farmacogenetische) kenmerken bij het ontstaan en/of beloop van door geneesmiddelen veroorzaakte interstitiële longaandoeningen (DI-ILD)?

In ons onderzoek hebben we 467 patiënten onderzocht die waren doorverwezen naar het ILD Expertisecentrum van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein vanwege een verdenking op DI-ILD. Maar liefst 79% van hen vertoonde variaties in hun erfelijk eigenschappen in combinatie met het gebruik van geneesmiddelen die hierdoor minder goed verwerkt konden worden. Bij 60% van deze patiënten was daarom de diagnose van door geneesmiddelen veroorzaakte longziekte waarschijnlijk, terwijl het bij 38% zelfs zeer waarschijnlijk was. Statines bleken een significante rol te spelen bij mannen in de onderzochte groep, terwijl vrouwen vaker nitrofurantoïne kregen voorgeschreven. Dit geneesmiddel wordt weliswaar niet door de geteste variaties beïnvloed, maar wordt wel in verband wordt gebracht met mogelijke veroorzaker van longschade.

Deze bevindingen benadrukken het belang om niet enkel te focussen op het gebruik van geneesmiddelen, maar ook op de manier waarop een individu deze verwerkt ondersteund door farmacogenetisch onderzoek. Deze zorg op maat draagt bij aan het begrijpen van mogelijk individuele potentiële oorzaken of bijdragende factoren bij de ontwikkeling of verergering van ernstige en regelmatig onverklaarbare longaandoeningen.

Drent M, Wijnen PA, Jessurun NT, Harmsze AM, Bekers O, Bast A. Drug‑gene risk stratification in patients with suspected drug‑induced interstitial lung disease. Drug Safety 2024; https://doi.org/10.1007/s40264-024-01400-0.

Zie ook Loupe 2024; 19(2): 10. (PDF)

Luister ook de Podcast over adembenemende geneesmiddelen: https://metvolleteugen.transistor.fm/episodes/marjolein-drent-over-adembenemende-geneesmiddelen