Op 11 mei 2023 heeft Dr. Marloes Huitema haar proefschrift getiteld: ‘Sarcoidosis associated pulmonary hypertension’ succesvol verdedigd aan de Universiteit Utrecht. Zij is cardioloog in opleiding in het St. Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein en ook verbonden aan het ILD Expertisecentrum aldaar.

Het proefschrift gaat over het verbeteren van inzichten over het voorkomen, ontstaan, het beloop en de behandeling van pulmonale hypertensie optredend bij sarcoïdose.

Pulmonale hypertensie (verhoogde druk in de longslagader) is een zeldzame maar ernstige complicatie van sarcoïdose en kan leiden tot rechter hartfalen. Dit kan worden vastgesteld door een drukmeting in de longslagader tijdens een rechter hartkatheterisatie. Er is nog veel onduidelijkheid ten aanzien van prevalentie, oorzaak, mechanismen, diagnostiek en behandeling van pulmonale hypertensie in sarcoïdose.

In dit proefschrift worden bovengenoemde zaken onderzocht, onder meer vanuit de data van een prospectieve studie genaamd de PULSAR studie, waarbij nieuw verwezen patiënten in het St. Antonius ziekenhuis prospectief werden gescreend op de aanwezigheid van pulmonale hypertensie. Hieruit blijkt dat pulmonale hypertensie in ca 3% van dit cohort voorkomt, waarbij dit in de meeste gevallen te wijten is aan een reactie op aangetast longweefsel. Er zijn echter andere mechanismen, zoals compressie op de pulmonaal vaten, reactie vanuit de pulmonaal vaten zelf, linker hartziekte en trombo-embolieën, die vaak een ernstiger ziektebeloop kennen. Het is belangrijk deze mechanismen te herkennen om gerichte behandeling in te zetten. Echocardiografie is een belangrijk niet-invasief hulpmiddel in de screening op pulmonale hypertensie, maar heeft beperkte diagnostische waarde. Tot op heden zijn er geen andere beeldvormende modaliteiten die betere diagnostische uitkomsten geven. De behandeling van pulmonale hypertensie in sarcoïdose bestaat voornamelijk uit ondersteuning middels zuurstoftherapie en hartfalen medicatie. In een selectieve groep patiënten lijkt er respons te zijn op specifieke pulmonale hypertensie medicatie.

Marloes Huitema (1989) is afgestudeerd in geneeskunde aan de Universiteit Maastricht in 2008. Tijdens haar studie heeft zij een onderzoeksstage uitgevoerd in het St. Antonius ziekenhuis onder leiding van prof. dr. M.C. Post en prof. dr. J.C. Grutters naar de waarde van het meten van de pulmonaal arterie diameter op CT-scan als diagnostisch hulpmiddel voor het detecteren van pulmonale hypertensie in sarcoïdose. Nadien is zij in 2015 gestart met een PhD traject naar pulmonale hypertensie in sarcoïdose, waar diverse wetenschappelijke artikelen uit zijn voortgekomen.

Tevens is ze spreker geweest op meerdere internationale congressen. Zij was betrokken lid van de World Association of Sarcoidosis and Other Granulomatous diseases (WASOG) werkgroep voor het opstellen van de eerste internationale expert statement ten aanzien van pulmonale hypertensie in sarcoïdose. In 2020 startte zij met de opleiding tot cardioloog in het St. Antonius ziekenhuis. email: mp.huitema@antoniusziekenhuis.nl

Supervisoren

Prof. Dr M.C. Post, afdeling Cardiologie St. Antonius Ziekenhuis en Universitair Medisch Centrum Utrecht
Prof. Dr. J.C. Grutters, ILD Expertisecentrum, afdeling Longziekten St. Antonius Ziekenhuis en Universitair Medisch Centrum Utrecht
Dr. J.J. Mager, afdeling Longziekten St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein